Fazy wychodzenia z choroby alkoholowej

Fazy wychodzenia z choroby alkoholowej – długa droga TAM i jeszcze dłuższa Z POWROTEM

Typologię alkoholizmu jako pierwszy opracował i opublikował amerykański biostatystyk i fizjolog Elvin Morton Jellinek. Na jej podstawie lekarze i terapeuci wyróżnili cztery fazy rozwoju uzależnienia od alkoholu. To podejście dowiodło, że nikt alkoholikiem się nie rodzi (chodź predyspozycje genetyczne nie są tutaj bez znaczenia) i nikt nie staje się nim nagle. Popadanie w uzależnienie to wbrew obiegowej opinii długi proces o specyficznej dla siebie dynamice, na którą składa się wiele czynników, predyspozycji i skłonności decydujących o tym, że jedni uzależniają się trochę szybciej, podczas gdy inni kontrolują swoje picie relatywnie dłużej. To samo dotyczy wychodzenia z nałogu. Zdrowienie nie następuje niespodziewanie, zwłaszcza, że ludzkość nie opracowała jeszcze żadnego skutecznego leku, który hamowałby głód alkoholowy i gwarantował trzeźwość. Ile w takim razie trwa proces wychodzenia z nałogu? Z jakich faz się składa? Czy trzeba je przechodzić wszystkie po kolei?

Poniżej przedstawiamy różne koncepcje dotyczące procesu wychodzenia z choroby alkoholowej. Podczas lektury nie zapominajmy o tym, że są to tylko koncepcje – pewnego rodzaju konstrukcje teoretyczne, których zadaniem jest podsumowanie wyników obserwacji i ich uogólnienie. Oznacza to, że proces wychodzenia z choroby alkoholowej wcale nie musi przebiegać dokładnie z przytoczonymi poniżej fazami. Każdy z nas jest inny, dlatego obieramy różne drogi do trzeźwości i bynajmniej nie muszą to być drogi książkowe.

Model Vernon Johnson 

W swojej książce o przewrotnym tytule „Na Zdrowie” Bohdan T. Woronowicz przytacza model Vernon Johnson, który wyodrębnia cztery etapy zdrowienia z alkoholizmu. Są to odpowiednio:

• Etap Pierwszy: Uświadomienie, kiedy alkoholik uświadamia sobie swój stan.
• Etap Drugi: Uległość, kiedy alkoholik przyjmuje wiadomości dotyczące realiów swojej choroby.
• Etap Trzeci: Akceptacja, kiedy alkoholik przyznaje się do choroby i przejmuje odpowiedzialność za powrót do zdrowia.
• Etap Czwarty: Poddanie się.

Etap czwarty jest tutaj najciekawszy, gdyż poddanie się może oznaczać poddanie się chorobie i powrót do niekontrolowanego picia, jak również poddanie się terapeucie i sumienne wypełnianie jego zaleceń w zakresie powrotu do zdrowia.

Rozwojowy model powrotu do zdrowia

Autorką rozwojowego modelu powrotu do zdrowia jest Stefania Brown. Jej model, podobnie jak model Johnson również obejmuje cztery etapy, a właściwie fazy. Są to:

• Faza pierwsza to faza picia, która kończy się przysłowiowym „sięgnięciem dnia” i odbiciem od niego lub poddaniem.
• Faza druga to faza przejściowa, podczas której osoba uzależniona wciąż nie identyfikuje się z problemem alkoholowym. To etap wahania pomiędzy „jestem alkoholikiem” a „nie jestem alkoholikiem”.
• Faza trzecia to faza wczesnego powrotu do zdrowia, w której osoba uzależniona akceptuje to, że jest alkoholikiem
• Faza czwarta to faza ustawicznego trzeźwienia, w ramach której utrwalane są zachowania abstynenckie. Dodatkowo w fasie czwartej doskonali się rozwój emocjonalny, duchowy i relacji z innymi ludźmi.

Zmiany biochemiczne w mózgu a przebieg procesu leczenia

W ostatnim czasie coraz więcej uwagi zaczęto przywiązywać również zależności miedzy zmianami biochemicznymi w mózgu, a przebiegiem procesu leczenia. To zaowocowało wykrystalizowaniem się kolejnych umownych faz procesu zdrowienia – fazy odwrotu, fazy miesiąca miodowego i fazy muru. Fazy te dotyczą pierwszych miesięcy leczenia. Po nich następują faza przystosowania i faza rozwiązania. Książkowo przejście od fazy odwrotu do fazy rozwiązania trwa 12 miesięcy, co jest oczywiście okresem umownym.