Abstynencja – powstrzymywanie się od wykonywania określonych czynności, w tym przypadku od picia alkoholu. Utrzymanie abstynencji jest konieczne dla zdrowienia w chorobie alkoholowej, jednak nie jest z nim równoznaczne.
Al-Anon – grupa samopomocowa dla rodzin oraz przyjaciół osób uzależnionych od alkoholu. Wspólnota Al-Anon na całym świecie działa na podstawie 12 Stopni. Podczas mityngów członkowie grupy dzielą się doświadczeniem, nadzieją oraz siłą i w ten sposób wspierają się w rozwiązywaniu swoich problemów. Jedynym celem działania wspólnoty Al-Anon jest niesienie pomocy osobom z rodzin alkoholowych. Przynależność i członkostwo do wspólnoty jest całkowicie dobrowolne i bezpłatne.
Alateen – grupy Alateen są częścią ruchu Al-Anon przeznaczoną dla dzieci i młodzieży, których życiu, obecnie lub w przeszłości, towarzyszyła osoba uzależniona od alkoholu. Najczęściej jest to jedno z rodziców. Na spotkaniach Alateen jest obecny jeden dorosły uczestnik, który czuwa nad przebiegiem mityngu lub go prowadzi.
Alkoholizm, uzależnienie od alkoholu, choroba alkoholowa – to jednostka chorobowa sklasyfikowana przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders – Fourth Edition, DSM-IV). To przewlekła choroba polegająca na utracie kontroli nad ilością wypijanego alkoholu. Nieleczony alkoholizm prowadzi do śmierci. Osoby uzależnione odczuwają somatyczny oraz psychiczny przymus spożywania alkoholu. Jest to tzw. głód alkoholowy, który objawia się silnym odczuciem konieczności picia.
Alkoholowa choroba wątroby – chroniczna choroba wątroby spowodowana przewlekłym nadużywaniem alkoholu etylowego i objawiająca się zmianami martwiczo-zapalnymi.
Anonimowi Alkoholicy (AA) – grupa samopomocowa dla osób uzależnionych od alkoholu funkcjonująca na całym świecie. Wspólnota powstała w 1935 roku w Stanach Zjednoczonych. Celem grupy jest wzajemne wspieranie się w utrzymaniu trzeźwości oraz pomaganie w jej całkowitym osiągnięciu. Podstawą filozofii AA jest Dwanaście Kroków AA.
Delirium tremens, inaczej majaczenie drżenne, „biała gorączka” – psychoza alkoholowa, występująca u ok. 5 proc. osób uzależnionych od alkoholu. Delirium tremens objawia się w wyniku spadku poziomu alkoholu we krwi, czyli najpóźniej ok. 72 godz. po zakończeniu picia. Objawy delirium tremens to niepokój, lęk, bezsenność, zaburzenia świadomości (dezorientacja co do miejsca i czasu), urojenia, iluzje i omamy. Stanom tym towarzyszy wysoka temperatura i zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej oraz regulacji wegetatywnej. Delirium tremens trwa zazwyczaj kilka dni i wymaga leczenia szpitalnego, ponieważ nieleczony może doprowadzić do niewydolności krążenia oraz zgonu.
Detoksykacja, detoks (z łac. detoxicatio: usuwanie toksyn) – jedna z metod leczenia uzależnień, mająca na celu usunięcie toksyn spowodowanych zatruciem alkoholem i zmianami metabolizmu w ciągu alkoholowym oraz wyrównanie poziomu elektrolitów w organizmie. W chorobie alkoholowej detoks nazywa się odtruwaniem poalkoholowym. U osób uzależnionych od alkoholu w wyniku przerwania ciągu alkoholowego występują objawy zespołu abstynencyjnego, dlatego w alkoholizmie detoks nie jest usunięciem alkoholu z organizmu a postępowaniem leczniczym, które polega na uzupełnieniu niedoborów elektrolitowych, podawaniu witamin z grupy B, oraz leczeniu objawowym. Z kolei leczenie objawowe dotyczy objawów zespołu abstynencyjnego, czyli lęku, drżenia, a w przypadku wystąpienia delirium tremens także zaburzeń świadomości.
Dorosłe Dzieci Alkoholików (DDA) – samopomocowe grupy wsparcia dla osób, które wychowywały się w rodzinach z problemem alkoholowym. Wspólnota działa na podstawie programu Dwunastu Kroków przejętego z ruchu AA. Terminem DDA określa się również syndrom, który wykształcił się u dzieci alkoholików w związku z dorastaniem w rodzinie, w której przynajmniej jedno z rodziców było uzależnione od alkoholu.
Głód alkoholowy to jeden z objawów choroby alkoholowej. To silna i dokuczliwa potrzeba wypicia alkoholu oraz bardzo przykry stan emocjonalny połączony z pragnieniem doznania natychmiastowej ulgi. Występuje zarówno u czynnych, jak i u trzeźwiejących alkoholików. Do wystąpienia głodu alkoholowego przyczyniają się m.in. alkoholowy zespół abstynencyjny, stres i nieumiejętność radzenia sobie z nim oraz kontakt z alkoholem.
Marskość wątroby – to postępująca choroba wątroby polegająca na włóknieniu miąższu wątroby, niszczącym strukturę narządu. Charakteryzuje się zastępowaniem komórek włóknami tkanki łącznej, które niszczą prawidłową budowę organu, doprowadzając do upośledzenia funkcji metabolicznych, utrudnienia odpływu żółci oraz przyczynia się do powstania nadciśnienia wrotnego. Przyczynami marskości mogą być toksyny (w tym alkohol), choroby metaboliczne, zakażenie wirusem itp. Marskość wątroby jest nieodwracalna, jednak można spowolnić lub zatrzymać postępy zwłóknienia, jeśli rozpocznie się leczenie.
Nadużywanie alkoholu – szkodliwy dla zdrowia model spożywania alkoholu, prowadzący do istotnego uszkodzenia organizmu, który objawia się wystąpieniem w ciągu 12 miesięcy co najmniej jednego z poniższych objawów: powtarzające się picie powodujące niemożność wykonywania podstawowych obowiązków w pracy, szkole lub w domu, picie w sytuacjach, w których stwarza to fizyczne zagrożenie, problemy prawne, picie mimo nawracających problemów społecznych i międzyludzkich. W ten sposób nadużywanie alkoholu definiuje Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders – Fourth Edition, DSM-IV.
Trzeźwienie – nie jest tożsame z zaprzestaniem picia (odstawieniem alkoholu). Jest to proces powrotu do zdrowia i życia wolnego od mechanizmów choroby alkoholowej. Oznacza zmianę stosunku do alkoholu, obrazu samego siebie i poczucia własnej tożsamości.
Uzależnienie – jednostka chorobowa polegająca na psychicznym oraz fizycznym przymusie przyjmowania określonych substancji psychoaktywnych (uzależnienie chemiczne) lub wykonywania pewnych czynności (uzależnienie behawioralne).
Zatrucie alkoholem – to stan przedawkowania alkoholu objawiający się zaczerwienieniem skóry, przekrwieniem spojówek, euforią, bełkotaniem, pobudzeniem psychoruchowych, zaburzeniami równowagi, a w dalszej konsekwencji – przymroczeniem, śpiączką, osłabieniem, zaburzeniami oddychania i krążenia. Zatrucie alkoholowe może prowadzić do śmierci w wyniku porażenia układu oddechowego, ostrej niewydolności krążenia (wstrząsu, obrzęku płuc) lub powikłań w postaci zachłyśnięcia, zachłystowego zapalenia płuc.
Zespół abstynencyjny, zespół odstawienia alkoholu – przykre doznania psychiczne i fizyczne, które pojawiają się u osoby uzależnionej po odstawieniu substancji, od której jest uzależniona. Do typowych objawów zespołu abstynencyjnego należą niekontrolowane drżenie mięśni, tiki nerwowe, mdłości, przyspieszona akcja serca, a w warstwie psychicznej – stany lękowe, depresja, zaburzenia snu, poczucie ogólnego rozbicia. Skrajnym objawem zespołu abstynencyjnego u osób uzależnionych od alkoholu jest delirium tremens. Organizm reaguje na spadek poziomu alkoholu we krwi następującymi objawami: nudności, wymioty, biegunka, przyspieszona akcja serca, podwyższone ciśnienie krwi, potliwość, rozszerzone źrenice, suchość jamy ustnej, bóle mięśniowe, bóle głowy, nadpobudliwość, niepokój, lęk oraz obniżenie nastroju czy zaburzenia snu (bezsenność, koszmarne sny).
